Kızılgerdan (Nar Bülbülü): Özellikleri ve Davranışları

Kızılgerdan Kuşu

Kızılgerdan (Erithacus rubecula, ), eskiden karatavukgiller (Turdidae) familyasında sınıflandırılan, şimdi ise Sinekkapangiller (Muscicapidae) familyasında yer alan güzel ötüşlü bir kuş türüdür. Bu kuşun diğer bir adı da “Nar bülbülü” olarak bilinir.

Kızılgerdan, Avrupa’da en çok bilinen kuşlardan biridir. Tanımlayıcı turuncu renkli suratı ve göğsü, koyu ve büyük gözleri, kısa kanatları ile dikkat çeker. Genç bireylerin göğsü kahverengi ve kırmızı tonlarına sahip değildir; alttan ve üstten belirgin sarımsı beneklerle süslüdür. Bu genç kuşlar, yazın sonunda yetişkin giysisine ulaşırlar.

Kızılgerdan genellikle yerde veya yere yakın bölgelerde zıplarken görülür. Tanımlayıcı bir ötüşe sahiptir. Ötüşü kısa ancak kristal gibi berrak, hüzünlü, temposu ve perdesi aniden değişen bir yapıya sahiptir. Genellikle çok tiz bir başlangıç yapar ve ardından daha pes tonlara geçer, bazen fıkırtılı melodiye dönüşür. Bilinen bir diğer sesi ise keskin bir “tik” veya “tik-ik” şeklindeki şaklamasıdır. Bu ses sıkça tekrarlanır. Ayrıca uzaktan ince bir “tsiip” duyulabilir.

Kızılgerdanlar genellikle ormanlarda yuva yaparlar, ancak kışın bahçelerde, parklarda, çalılıklarda ve çitlerde de sıkça görülebilirler. Şehirlerde de yaşayabilir ve geniş bir yaşam alanına sahiptirler.

Kızılgerdan Kuşunun Biyolojik Bilgileri Nelerdir?

Kızılgerdan Kuşunun Ötüşü Nasıldır?

Kızılgerdan Kuşunun Görünüşü Nasıldır?

Uzunluğu 14 cm’dir ve sırtı sütlü kahverengi renktedir. Yüzünün alt bölümü ve göğsü parlak kızıl renkte olup, karnı beyazdır.

Bu tür, genellikle ormanlarda, ağaçlık alanlarda ve bahçelerde yaşar.

Yaşam şekli:

Kızılgerdanın tatlı bir ötüşü vardır ve böcekler, kurtlar ve diğer omurgasızlarla beslenir. Dişi, kuru yaprak ve otlardan oluşan bir ağaç kovuğuna veya çalıların arasına yapılan yuvaya beş-altı yumurta bırakır.

Dağılımı:

Avrupa’nın kuzeyinde üreyen kızılgerdanlar, kışı Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da geçirirler. Türkiye’de, başta Karadeniz, Marmara ve Ege bölgeleri olmak üzere ülkenin orta ve kuzey kesimlerinde ürerler. Kış aylarında Türkiye’nin güneyinde de görülebilirler. Ilık veya serin iklimlerde yaşarlar.

Davranışları:

Kızılgerdanlar hareketli bir kuş türüdür ve sürekli dik duran kuyruğuyla aktif bir görünüm sergilerler. Erkek kızılgerdanlar, bölgesine giren diğer kızılgerdanlara karşı sert bir tavır gösterirler. Bölgesini savunamayan bireyler açlıktan ölebilir. Kızılgerdanlar arasındaki rekabet, ötüşleri aracılığıyla gösterilir. Rakiplerine karşı agresifliklerini ortaya koyarlar ve bölge savunması için kuyruk kaldırma, kanat açma ve tüyleri kabartma gibi görsel sinyaller kullanırlar. Ebeveynlik duyguları güçlüdür ve bazen başka kuşların yavrularını besledikleri gözlemlenmiştir. Kavga durumları genellikle uzun sürebilir ve hatta ölümle sonuçlanabilir. Kızılgerdanlar, yırtıcı kuşlar tarafından avlanabilen kuşlardan biridir, özellikle kıtlık dönemlerinde kartal, karga, baykuş ve martı gibi kuşlara av olabilirler.

Yararlanılan Kaynaklar:

1. Fotoğraflar: Alexander Montero,  Ryan Schain, Alexis Lours – ebird.org