Pamukçuk (Candidiasis) Hastalığı ve Tedavisi

Kuşların sindirim sistemi, maya mantarları da dahil birçok patojenin saldırısına açıktır. Kuşların kursaklarında, midelerinde ve bağırsaklarında Candida spp. (maya mantarı)’na rastlanan bazı tipik durumlar vardır. Eğer kuşun bağışıklık sistemi zayıfsa mantar kolaylıkla yayılır. Böyle bağışıklık sistemi bozuklukları, tüy dökme ya da stres gibi birçok etmenden kaynaklanabilir. Ayrıca antibiyotik tedavisini takiben de mantar bulaşmasına rastlanabilir. Antibiyotikler bakterilerle savaşır, ama iyi bakteriyi kötü bakteriden ayıramaz. Dolayısıyla iyi bakterileri de öldürürler ve bağırsak florasını bozarlar. Bir kere böyle bir denge bozulması olursa, mantarlar yayılmaya başlarlar. Bu hastalığa Candidiasis veya pamukçuk denir.

Tipik belirtiler; bitkinlik, yorgunluk, iştah kaybı, ishal, kusma ve kilo kaybıdır. Kuşun kusmuğu çoğunlukla mayhoş kokar. Bazı durumlarda da kuşun kursağı şişer çünkü Candida spp. gaz üretir. Üstteki fotoğraf bu durumu göstermektedir. Gördüğünüz gibi kursak balon gibi görünmektedir. Hastalığın ileri bir aşamasında kuşlarda hissizlik, denge kaybı ve hatta felç görülebilir. Bunların sebebi mantarın ürettiği mantar toksinleridir (mycotoxin). Bu toksik maddeler karaciğer veya sinir sistemi gibi iç organlara saldırırlar. Lütfen unutmayın: Yukarıda anlatılan bütün belirtiler tek bir hastada aynı anda görülmek zorunda değildir! Hastanızı inceletmek üzere bir veteriner hekime götürmeniz gerekmektedir. Hekim, kursak ya da kloaktan alacağı örneği inceleyerek patojenleri teşhis edebilir ve mantarla mı yoksa başka patojenlerle mi uğraşmanız gerektiğini bulabilir.

Tedavi
Candidiasis kendiliğinden iyileşmez. Bir veteriner hekimden doğru ilaç tedavisini almak önemlidir. Candida spp. içinde Nystatin bulunan bazı ilaçlarla tedavi edilebilir. Birçok oral süspansiyon mevcuttur. Tedavi en az bir hafta, birçok durumda da çok daha uzun (4 hafta kadar) sürer. Tedavi süresince kuşunuz şeker yememelidir çünkü maya mantarı şekerle beslenir. Ve früktozun da (meyve şekeri) şeker olduğunu unutmayın – minik hastanız bu süreçte meyve yememelidir. Kuşunuzun özel diyeti hakkında lütfen hekiminize danışınız.

Mantar ve İlişkili Patojenlerin Neden Olduğu Diğer Hastalıklar
Bazen kuşun kursağında başka bir tür küf mantarı bulunabilir: Mucor spp. Bu patojen de kusmaya ve yukarıdaki belirtilerin bazılarına neden olabilir. Mucor spp. tedavisinde Itrafungol gibi ilaçlar kullanılır. Maya mantarı deri enfeksiyonuna da neden olabilir. Bu hastalık kaşıntıya neden olur ve kuş kaşınmadan duramaz.

Diğer Benzer Hastalıklar
Eğer kuşunuz her yediğini kusuyorsa bunun nedeni bakteriyel bir sindirim sistemi enfeksiyonu olabilir. Ayrıca zayıf düşme (kuş gastrik mantarı) denilen durum da kuşunuzun hastalığının nedeni olabilir.